چرا برای امام حسین (ع) از اول محرم عزاداری می‌کنیم؟

واحد خبر و روابط عمومی ستاد توسعه و بازسازی عتبات عالیات استان کردستان؛ چرا دهه اول محرم عزاداری از ده روز قبل از عاشورا شروع میشه و بعدش همه چیز تموم میشه؟
فرض کنید پدر یا مادر شما در حالت احتضار در خانه افتاده است آیا قبل از اینکه بمیرد برای او عزا می‌گیرید و با فوتش مراسم ترحیم را قطع می‌کنید؟

پاسخ کوتاه:

* شیعه یرای مرگ اهل عزا نمیگیرد. چون شهیدان زنده اند. برای مظلومیت قبل از شهادت امام حسین ع عزاداری میکند.

* اول اینکه "سیره ائمه اینطور بوده که با آغاز ماه محرم محزون بودند و عزاداری می‌کردند" و عزاداری در روز عاشورا به اوج خود می‌رسید و ما شیعیان نیز به پیروی از ائمه‌ و امامانمان همین کار را می‌کنیم.
* دوم اینکه "عزاداری و گریه فقط به خاطر شهادت یا سالگرد نیست،" بلکه به خاطر ظلم‌‌ها و مصیبت‌هایی هست که از اول محرم آغاز و اوج می‌گیرد. اگر می‌خواستند از خود روز شهادت یادبود بگیرند، این صرفا یادبود عاطفی می‌شد؛ در حالی‌ که فلسفه حرکت امام عمدتا به پیش از شهادت ایشان برمی‌گردد.
* سوم عزاداران با ده شب عزاداری، در واقع خود را برای حضور در غم بزرگ عاشورا آماده می‌کنند. اگر عزاداری از روز عاشورا شروع می‌شد ذکر مصیبت‌ها خیلی دردناک‌تر و غیرقابل تحمل‌تر می‌شد. ولی پس از یک‌هفته عزاداری، حضور در ذکر مصیبت هولناک عاشورا قابل تحمل‌تر است.

 پاسخ کاملتر:
1 -  شیعه پیرو سنت پیامبر (ص) و اهل بیت (ع) است. فلذا عملکرد ائمه اطهار علیهم السلام برای شیعیان حجت شرعی و عملی دارد. همانطور که پیامبر هنگام تولد امام حسین (و سالها قبل از عاشورا) بر او گریست و همچنین چون روش ائمه‌ در بزرگداشت شهادت #امام_حسین از اول محرم بوده و ائمه از اول محرم دیگر نمی‌خندیدند و جامه‌ی عزا برتن می‌کردند لذا ما هم به تبعیت امامانمان به همین روش عمل می‌کنیم.

 سیره ائمه
* امام رضا (علیه السلام): هرگاه محرم فرا میرسید پدرم موسی بن جعفر علیه السلام، دیگر خندان دیده نمیشد و غم و افسردگی و اندوه بر او غلبه می‌یافت. تا آن که ده روز از محرم می‌گذشت، روز_دهم که میشد، آن روز، روز مصیبت و اندوه و گریه پدرم بود. [ امالی صدوق ص ۱۱۱]
* یکی از صحابه امام رضا به نام ریان بن شییب در روز اول محرم بر امام وارد شد. امام متذکر به اغاز محرم شده و مصیبت های امام حسین را بیان کرده و سخنانی در فضیلت عزاداری بر ایشان ذکر کردند [عیون الاخبار ج1 ص299]
که این روایات دلالت بر استحباب و رجحان عزاداری از اول محرم دارند.

2 -  دقیقا همین سوال از حضرت صادق ع پرسیده شد

به امام صادق علیه السلام عرض شد:فدایتان شوم! وقتی کسی می‌میرد یا کشته می‌شود مجلس نوحه‌ای برای او می‌گیرند. ومن مشاهده می‌کنم که شما و شیعیانتان از اول ماه محرم اقامه جلسه عزا می‌کنید.
* حضرت فرمودند: این چه حرفی است! هنگامی که هلال ماه محرم دمیده می‌شود، ملائکه پیراهن امام حسین علیه‌السلام را آویزان می‌کنند در حالی‌که پاره پاره شده از ضربه های شمشیر و آغشته به خون است.
* ما و شیعیانمان این پیراهن را با چشم بصیرت (و نه با چشم بصر ) می‌بینیم، پس اشک های ما سرازیر می شود.[خصائص الزینبیه، ص49/ ثمرات الاعواد: ص36و37]

3 -  عزاداری و گریه فقط به خاطر شهادت یا سالگرد نیست بلکه به خاطر ظلم‌‌ها و مصیبت‌هایی هست که از اول محرم آغاز و اوج می‌گیرد. اگر می‌خواستند از خود روز شهادت یادبود بگیرند، این صرفا یادبود عاطفی می‌شد؛ در حالی‌ که فلسفه حرکت امام عمدتا به پیش از شهادت ایشان برمی‌گردد؛ حرکتی که جای سؤال و تأمل دارد؛ برای این‌که رهرو ببیند که رهبر یا پیشوایش چه کرده و چه گفته، چرا حضرت از مدینه به مکه ‌رفتند؟ چرا از مکه به سوی عراق رفته؟ و ائمه نیز نمی‌خواستند صرفا یک سالگردِ سوگواری برای عاشورا گرفته شود بلکه می‌خواستند حوادثی که منجر به این شهادت شد، در مجالس شیعه نقل شود.

4 -  یک دهه عزاداری قبل از عاشورا می‌تواند موجب کسب توجه و سوز دل در روز عاشورا باشد. کسانی که دل غافلی دارند یا در اثر توجه به تعلقات دنیا احساس محبتشان به امام حسین(ع) کم شده، ده روز فرصت دارند تا در محافل عزاداری با شنیدن مواعظ و معارف دینی آمادگی لازم را کسب کنند تا مبادا در روز مصیبت بزرگ عاشورا بی‌احساس و بی‌توجه باشند.

5 - شاید به‌دلیل این باشد که عزاداری دهۀ اول یک نوع اعلام آمادگی برای نصرت است تا صِرف سوگواری، به همین دلیل عزاداری دهۀ عاشورا رنگ و بوی حماسی دارد و دسته‌های عزا با علائم دسته‌های رزمی در میادین دیده می‌شوند. در حالی که عزاداری از عصر عاشورا و شام غریبان به بعد تنها رنگ و بوی غم به خود می‌گیرد.