امام شافعی (رض) و عشق و ارادت به اهل بیت پیامبر(ص)

به گزارش واحد خبر ‌و روابط عمومی ستاد توسعه و بازسازی عتبات عالیات استان کردستان، امام شافعی (رض) در یکی از مناسک عظیم حج و در برابر جمعی از حجاج در منی در حالی که دشمنان اهل بیت نیز حضور داشتند و بیم خطر نیز برای ایشان بود ، این گونه محبت خود را نسبت به اهل بیت اعلام کرده و می گوید :
یا راکِباً قِف بالمُحَصَّبِ مِن منیً
وَ اهتِف بِقاعِدِ خَیفِها وَالنَّاهِضِ
سَحَراً إذا فاضَ الحَجیجُ إلی مِنیً
فَیضاً کَمُلتَطِمِ الفُراتِ الفائِضِ
إن کانَ رَفضاً حُبُّ آلِ مُحمَّدٍ
فَلیَشهَدِ الثَّقَلانِ أنّی رَافضِی .
مرجع : دیوان الإمام الشافعی ، صفحه 93 ، دار الکتب العربی ، بیروت
ترجمه : ای سوارگان بر شنزارهای منی ، سواره بمانید و به نشستگان درّه ها و بلندی ها خبر دهید . به زائرانی که سپیده دمان بمانند رود خروشان فرات بسوی منی سرازیر می شوند ، بگویید : اگر محبت اهل بیت رفض و کفر است ، جنّ و انس بدانند که من رافضی هستم .
از نکات برجسته ای که در اشعار ایشان یافت می شود ؛ این است که او عشق و محبت خاندان پیامبر صلی‌الله علیه و سلم را از واجبات و فرائض می داند . شافعی معتقد است اگر کسی در نماز به خاندان نبوت درود نفرستد ، نمازش صحیح نمی باشد :
یَا آلَ بَیتِ رَسولِ الله حُبُّکُمُ
فَرضٌ مِنَ الله فی القُرآنِ أنزَلَهُ
کَفاکُم مِن عظیمِ القَدرِ أنّکُم
مَن لَم یُصلِّ عَلَیکُم لَا صَلَاةَ لَهُ .
مرجع : دیوان الإمام الشافعی ، صفحه 115 ، دار الکتب العربی ، بیروت
ترجمه : ای خاندان نبوّت ، محبّت شما فرضی است که از جانب خداوند در قرآن آمده است . همین در عظمت شأن شما کافی است ، آن کس شما را در نماز درود نگفت ، نمازی ندارد ، { یعنی نمازش درست نیست }
از جمله اشعار دیگر شافعی شعری است که درباره امام علی علیه السلام است . از شافعی هنگامی که در مورد امام علی‌عليه السلام سؤال شد ، ایشان دردمندانه چنین گفت :
إنّا عَبــیدٌ لِفتیً أنزلَ فِیـــهِ هَل أتَی
إلی مَتــی أکتُمُهُ؟ إلی مَتی؟ إلی مَتی؟ مرجع : دیوان الإمام الشافعی ، صفحه 59 ، دار الکتب العربی ، بیروت
ترجمه : ما چاکران آن جوانمرد هستیم که درباره او سوره { هل أتی ، سوره انسان } نازل شده ، تاکی آن را پنهان کنم؟ تا کی؟ تا کی؟
در فضای تبلیغات سنگین بنی العباس بر علیه دوستداران علی علیه السلام ، او آشکارا ارادت خود را به وصی پیامبر نشان می دهد و می گوید :
قَالُوا : تَرَفَّضتَ قُلتُ: کَلَّا
مَا الَّرفضُ دینی وَ لا إعتِقادی
لکِن تَوَلَّیتُ غَیرَ شَکٍّ
خَیرَ إمَامٍ وَ خَیرَ هَادی
إن کَانَ حُبُّ الوَلِیِّ رَفضاً
فإنَّنی أرفَضُ العِبادَ .
مرجع : دیوان الإمام الشافعی ، صفحه 72 ، دار الکتب العربی ، بیروت
ترجمه : گویند : تو رافضی و مرتد شدی ، گویم : هرگز رفض و ارتداد آیین من نیست . اما بی شک من بهترین امام و بهترین راهنما را دوست دارم . اگر محبت علی ، که دوست خداست ، دلیل بر رفض و بی دینی است ، دنیا بدانند که من بی دین ترین مردمانم .
در اشعاری دیگر ، او به وضوح به شفاعت اهل بیت پیامبر صلی‌الله علیه و سلم اشاره می کند و امیدوار است که او را در صحرای محشر شفاعت نمایند .
لَئِن کانَ ذَنبِی حُبُّ آلِ محمَّدٍ
فذلِکَ ذَنبٌ لَستُ عَنهُ أتوبُ
هُمُ شُفَعائی یومَ حَشری و مَوقِفی إذا
کثرتنی یوم ذاک ذنوب .
مرجع : دیوان الإمام الشافعی ، صفحه 48 ، دار الکتب العربی ، بیروت
ترجمه : اگر گناه من محبت آل محمد صلی الله علیه و آله و سلم است ، از آن گناه توبه نمی کنم . ایشان روز حشر و به هنگام توقف در صحرای محشر شفیعان من اند ، اگر آن روز گناهانم فراوان باشد .
شافعی در مجلسی که سخن از علی‌ علیه السلام و دو فرزندش و همسر پاکش یاد می شود ، شخصی که از دشمنان اهل بیت بوده است ، می گوید : سخن گفتن از آنان درست نیست ، این را رها کنید ؛ زیرا این سخن رافضیان است ، در این هنگام شافعی چنین می سراید :
بَرِئتُ إلَی المُهیمِنِ مِن أُناسٍ
یَرَونَ الرَّفضَ حُبَّ الفاطِمیّه
إذا ذکروا عَلیّا أو بَنیه
أفاضوا بالرّوایات الویّه
عَلی آل الرّسُول صلاة رَبی
وَ لَعنتُه لتلکَ الجَاهلیّه .
مرجع : دیوان الإمام الشافعی ، صفحه 153 ، دار الکتب العربی ، بیروت
ترجمه : من از دست مردمی که حب فرزندان فاطمه را کفر می دانند به خدا پناه می برم .چون کسانی که از علی یا فرزندان او یاد کنند ، سخنانی می گویند تا پرده و پوشش یاد آنان باشد رحمت پروردگار بر خاندان رسول و لعنت خدا بر آن جاهلان باد .
شافعی محبت اهل بیت را در گوشت و خون خود آمیخته می داند و این خاندان را وسیله رشد و هدایت و همه چیز خود می داند و می گوید :
و سائلی عن حُب أهل البیت هل؟
أُقرّ إعلاناً به أم أجحدُ
هَیهاتَ ممزوجٌ بلحمی و دَمی
حُبُّهم و هو الهُدی و الرشدُ
یا أهل بیتِ المصطفی یا عدتی
وَ مَن علی حبّهُم أعتَمدُ
أنتم إلی اللهِ غَداً وَسیلَتی
و کیف أخشی؟ و بکم اعتضدُ
ولیّکم فی الخُلدِ حَیّ خَالدٌ
و الضدُ فی نارٍ لَظیً مُخلّدُ .
مرجع : دیوان الإمام الشافعی ، صفحه 223 = 223 ، دار الکتب العربی ، بیروت
ترجمه : ای پرسشگران از من درباره محبت اهل بیت ، آیا آشکارا به محبت ایشان اقرار کنم ، یا آن را انکار نمایم . هرگز منکر محبت و عشق آنان نخواهم شد ، چون به خون و گوشت من درآمیخته است و عشق ایشان وسیله هدایت و رشد من است . ای خاندان محمد ، ای همه چیز من، ای کسانی که من متکی به حب شما هستم . شما در روز قیامت پیش خدا شفیع من هستید پس چگونه بترسم ، در حالی که به شما اعتماد و اطمینان دارم . آن که شما را دوست دارد ، جاودانه در بهشت می ماند و دشمنان شما جاودانه در آتش پر سوز دوزخ خواهند بود .
او در جایی دیگر در شعری اهل بیت نبوت و طهارت را کشتی نجات و محبت و دوستی آنان را ریسمان الاهی می نامد و می گوید :
وَ لَمَّا رَأیتُ النَّاسَ قَد ذَهَبَت بِهِم
مَذَاهِبُهُم فِی أبحُرِ الغَیِّ وَ الجَهلِ
رَکِبتُ عَلَی اسمِ الله فِی سُفُنِ النَّجَا
وَ هُم آل بَیتِ المُصطفَی خَاتَمِ الرُّسُلِ
وَ أمسَکتُ حَبلَ اللهِ وَ هُوَ وَلاءوهُم
کَما قَد أُمِرنَا بالتَمسُّکِ بالحَبلِ .
مرجع : دیوان الإمام الشافعی ، صفحه 278 ، دار الکتب العربی ، بیروت
ترجمه : چون دیدم که مذاهب و اختلافات فقهی ، مردم را در دریای جهل و گمراهی کشانده ، به نام خدا بر کشتی نجات که همان خاندان پیامبر خاتم است ، سوار شدم و ریسمان الاهی را که همان دوستی و محبت آنان است گرفتم ، همان گونه که خداوند ما را به تمسک به حبل الاهی فرمان داده است .