واحد خبر روابط عمومی ستاد توسعه و بازسازی عتبات عالیات استان کردستان،
به مناسبت سالروز آغاز امامت امام زمان عجل الله تعالي فرجه الشريف
دوازدهمين جانشين رسول خدا ـ صلي الله عليه و آله ـ ، حضرت بقية الله الاعظم ـ عجل الله تعالي فرجه ـ مي باشد که فرزند امام حسن عسکري ـ عليه السلام ـ است و داراي دو غيبت است: غيبت کوتاه «صغري» که از زمان ولادتش شروع شد و در سال ۳۲۹ هجري قمري به پايان رسيد و دومي غيبت طولاني «کبري» که از سال ۳۲۹ هجري قمري شروع شده و روزي که خداوند متعال زمينه را فراهم بداند، به آن حضرت اجازه ظهور خواهد داد و آن حضرت حکومتي جهاني بر پايه معارف قرآن کريم و عدالت ايجاد خواهد کرد و با ظلم و ستم ها به مبارزه بر خواهد خاست.
رسول خدا ـ صلي الله عليه و آله ـ دراين باره مي فرمايند: به طور مسلم روزها و شب ها نگذرد تا اين که خداوند مردي از خاندان مرا بر انگيزد که هم نام من است و زمين را پر از عدل و داد مي کند چنانچه پر از ظلم شده باشد.[۱]
براي پاسخ به اين پرسش بايد ابتدا به تولد حضرت و شهادت پدر بزرگوارشان اشاره اي کوتاه کرد تا تاريخ امامت حضرت که پس از شهادت حضرت بوده مشخص شود.
ولادت امام زمان ـ عجل الله تعالي فرجه ـ
محمد بن علي بن حمزه از امام حسن عسکري ـ عليه السلام ـ ولادت حضرت ولي عصر ـ عجل الله تعالي فرجه ـ را چنين نقل مي کند که حضرت فرمود: همانا حجت خدا بر بندگانش و ولي الهي، در شب نيمه شعبان سال ۲۵۵ هجري قمري نزديک طلوع فجر به دنيا آمد و اوّلين کسي که او را شستشو داد فرشته رضوان خازن بهشت بود که با عده اي از ملائکه آب کوثر و سلسبيل آورده بودند پس از شستشوي ملائکه، حکيمه خاتون نيز او را شستشو داد.[۲]
در کتاب هاي ديگري نيز به ولادت آن حضرت در نيمه شعبان سال ۲۵۵ هجري قمري اشاره شده است.
شهادت امام حسن عسکري ـ عليه السلام ـ پدر امام زمان ـ عجل الله تعالي فرجه ـ حضرت امام حسن عسکري ـ عليه السلام ـ در ماه ربيع الاول سال ۲۶۰ هجري قمري و در سن بيست و هشت سالگي به شهادت رسيدند و در همان خانه اي که امام هادي ـ عليه السلام ـ دفن شده، آن حضرت را به خاک سپردند.[۳]
با توجه به تاريخ ولادت حضرت بقية الله الاعظم- ارواحنا فداه- که در سال ۲۵۵ هجري قمري بوده و سال شهادت امام حسن عسکري ـ عليه السلام ـ که سال ۲۶۰ هجري قمري مي باشد مي توان نتيجه گرفت که امام زمان ـ عليه السلام ـ در سن پنج سالگي به امامت رسيد؛ چنان چه شيخ مفيد مي نويسند: روزي که پدر بزرگوارش از دنيا رفت. پنج سال از عمر شريفش گذشته بود و در همان چند سال اندک خداوند حکمت و قضاوت را به او عنايت کرد و او را نشانه و حجت بر دو عالم قرار داد و چنانچه به حضرت يحيي ـ عليه السلام ـ در سن کودکي حکمت داد، امام عصر- ارواحنا له الفدا- نيز در سن کودکي به مقام امامت رسيد و چنان که خداوند حضرت عيسي بن مريم – عليهما السلام - را در گهواره منصب نبوت داد، امام زمان ـ عليه السلام ـ را نيز در خردسالي مقام امامت داد.[۴]
قندوزي از علماي اهل سنت درباره امام عصر ـ عجل الله تعالي فرجه ـ مي نويسند: يازدهمين امام شيعيان، امام حسن عسکري فقط يک پسر از خود به جاي گذاشت که به حجت، قائم، مهدي و صاحب الزمان معروف است. وي در نيمه شعبان سال ۲۵۵ هجري قمري به دنيا آمد و وقتي پدرش از دنيا رفت وي پنج سال داشت و اصحاب خاص و ثقات از به دنيا آمدن وي با خبر بودند.[۵]
نماز بر امام حسن عسکري ـ عليه السلام ـ
اما درباره اين که چه کسي بر جنازه شريف امام حسن عسکري- عليه السلام- نماز خوانده دو ديدگاه وجود دارد:
ديدگاه اوّل: ابو عيسي فرزند متوکل عباسي
شيخ صدوق در کمال الدين مي نويسد که چون غسل و کفن امام حسن عسکري- عليه السلام - تمام شد، خليفه به ابو عيسي دستور داد که بر آن جناب نماز بخواند و ابو عيسي به نزديک جنازه آمد و پارچه را کنار زد و عده اي را شاهد گرفت که بنويسيد امام حسن عسکري ـ عليه السلام ـ با مرگ طبيعي از دنيا رفته است و عده اي از حکومت مداران چنين شهادت دادند و ابو عيسي نماز آن حضرت را خواند و آن حضرت را بردند در کنار پدرش امام هادي ـ عليه السلام ـ دفن کردند.[۶]
ديدگاه دوّم: توسط بقية الله الاعظم -ارواحنا فداه-
هر چند شيخ صدوق در جريان شهادت امام حسن عسکري ـ عليه السلام ـ مي گويد که نماز آن حضرت را ابو عيسي به دستور خليفه عباسي خواند ولي در جايي ديگر از کمال الدين در شمار افرادي که امام عصر- ارواحنا له الفدا- را ديده اند آورده است که ابو الاديان مي گويد: وقتي حضرت امام حسن عسکري ـ عليه السلام ـ را کفن کردند خادم حضرت بيرون آمد و به جعفر (کذاب) گفت جنازه برادرت آماده است و بيا نمازش را بخوان و جعفر رفت کنار جنازه برادرش و شيعيان هم بودند که در آن لحظه پسري گندم گون رداي جعفر را کشيد و فرمود: اي عمو کنار رو که من به نماز خواندن بر پدرم از تو سزاوارترم و جعفر عقب ايستاد و آن پسر بر امام نماز خواندند و درکنار امام هادي ـ عليه السلام ـ دفن نمود و سپس از من نامه هايي را که در دستم بود خواست و جواب شان را داد و...[۷]
جمع بين اين دو ديدگاه اين است که با توجه به اين که بر امام معصوم، امام معصوم نماز مي خواند، نماز امام حسن عسکري ـ عليه السلام ـ را امام عصر- ارواحنا له الفدا- خواندند ولي از آنجا که مردم مي دانستند حکومت، اين امام را به شهادت رسانده لذا براي سرپوشي ابو عيسي را فرستادند تا هم بر آن حضرت نماز خوانده و هم عده اي را به شهادت دادن وادار کند و به پندار خويش اتهام قتل امام را از حکومت دور کند و در نتيجه مي توان گفت که بر امام عسکري ـ عليه السلام ـ دو نماز خوانده شده يکي توسط امام عصر ـ عجل الله تعالي فرجه ـ و ديگر توسط حکومت غاصب و براي فريب افکار عمومي جامعه.
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
۱ـ العبقري الحسان في احوال مولانا صاحب الزمان؛ علي اکبر نهاوندي، جلد ۱، جزء ۳.
۲ـ نگاهي به تولد و زندگي امام زمان – عليه السلام -، ابو القاسم يعقوبي.
۳ـ امام مهدي- عليه السلام - از ولادت تا ظهور، محمد کاظم قزويني.
۴ـ آشنايي با امام زمان- عليه السلام-، محسن امين.
منابع:
[۱]. مفيد، محمد بن محمد، الارشاد في معرفة حجج الله علي العباد، ترجمه سيد هاشم رسولي محلاتي، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامي، ششم، ۱۳۸۳ش، ج۲، ص۴۷۱.
[۲]. ر.ک: همان، ص۴۷۴؛ کوراني، علي معجم احاديث الامام المهدي – عليه السلام -، قم، موسسه المعارف الاسلاميه، چاپ اول، ۱۴۱ق، ج۴، ص۲۴۰.
[۳]. مفيد، پيشين، ج۲، ص۴۷۱؛ر.ک: حاجياني دشتي، عباس، زندگاني عسکريين( امام علي النقي و امام حسن عسکري- عليهما السلام-)، قم، انتشارات موعود اسلام، چاپ اول، ۱۳۸۶ش، ص۳۱۹.
[۴]. مفيد، پيشين، ج۲، ص۴۷۴.
[۵]. قندوزي ، سليمان بن ابراهيم، ينابيع الموده لذوي القربي، تهران، دارالاسوه، چاپ اول، ۱۴۱۶ق، ج۳، ص۱۷۱.
[۶]. ر.ک: مفيد، پيشين، ج۲، ص۴۵۷؛ ر.ک: صدوق، محمد بن محمد، کمال الدين و تمام النعمه، قم، دارالکتب الاسلاميه، چاپ دوم، ۱۳۹۵ق، ج۱، ص۴۳؛ قمي، عباس، منتهي الآمال، تهران، انتشارات نخل دانش، چاپ اول، ۱۳۷۸ش، ج۲، ص۵۴۵.
[۷]. ر.ک: صدوق، پيشين، ج۲، ص۴۷۵، باب ۴۳، ح۲۵؛ ر.ک: قمي، پيشين، ج۲، ص۵۴۶.
منبع : مرکز مطالعات و پاسخگويي به شبهات حوزه علميه قم